TÜRK TİCARET KANUNU TASARISI İLE LİMİTED ŞİRKETLERE NE GİBİ YENİLİKLER GETİRİLMEKTE?
Soner ALTAŞ
Dünya Gazetesi, 30 Ocak 2010
Önceki yazılarımızda da belirttiğimiz üzere, Türk Ticaret Kanunu Tasarısı, Şirketler Hukukumuzda köklü değişiklikler öngörmektedir. Bu yönüyle, Tasarıda, limited şirketlere yönelik olarak da önemli değişiklik ve yeniliklere yer verilmiştir.
Halihazırdaki düzenlemede limited şirket kuruluşu için en az iki kurucunun bulunmasını şart koşulduğu halde, Tasarıda limited şirket kurucuları için asgari bir sayı öngörülmemektedir. Bu çerçevede, Tasarının yasalaşması ile birlikte, limited şirketler tek kişi tarafından kurulabilecektir. Ancak, Tasarı, mevcut TTK’da olduğu gibi, limited şirketlerin ortak sayısını sınırlandırmakta ve ortak sayısının elliden fazla olamayacağını öngörmektedir.
Öte yandan, Tasarının yasalaşması ile birlikte, limited şirket kuruluşu için gerekli asgari sermaye tutarı en az 25.000.-TL olacak ve nakden taahhüt edilen sermaye payları “hemen ve tamamen” ödenecektir. Tasarıda, asgari sermaye tutarının on katına kadar artırılması konusunda Bakanlar Kurulu’na yetki de tanınmaktadır. Ayrıca, halihazırda geçerli olan esas sermaye paylarının senede bağlanamayacağına dair olan düzenlemeye Tasarıda yer verilmemekte, aksine, limited şirketlere payları için nama yazılı senet çıkarma olanağı sağlanmaktadır.
Limited şirket kuruluşu için gerekli olan belgeler ise, Tasarıda, “başvuru dilekçesi, şirket sözleşmesi, kurucular beyanı, işlem denetçisi raporu ve denetçinin seçimini ve şirkete temsile yetkili kişileri gösterir belge” olarak sayılmaktadır. Bu manada, yeni Türk Ticaret Kanunu ile birlikte, limited şirket kuruluşunun zorlaşacağını ve daha sıkı şekilde kontrole tabi tutulacağını söylemek mümkündür.
Tasarıda, anonim şirketler için öngörüldüğü gibi, limited şirketin kuruluşunda da, Kanun hükümlerine uyulmaması hali için şirketin butlanına veya yokluğuna karar verilemeyeceği hüküm altına alınmaktadır(Tasarı, m.353/f.1). Ancak, şirketin kurulmasında kanun hükümlerine aykırı hareket edilmesi ve bu suretle alacaklıların, paysahiplerinin veya kamunun menfaatleri önemli bir şekilde tehlikeye düşürülmesi ya da ihlâl edilmesi halinde, “Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, şirket müdürleri, ilgili alacaklı veya paysahipleri” şirketin merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesine müracaat ederek fesih davası açabilecektir.
Gene, Tasarıda, önemli bir yenilik olarak, limited şirketlere, internet sitesi açma zorunluluğu getirilmekte ve bu yükümlülüğe uymayacak olan şirket yöneticileri için ağır yaptırımlar öngörülmektedir. Tasarıda, limited şirketlerin büyüklük bazında sınıflandırılmasına olanak sağlayan hükümlere de yer verilmektedir. Bu manada, Tasarının yasalaşması ile birlikte, limited şirketler, “küçük”, “orta” ve “büyük” ölçekli olmak üzere üç sınıfa ayrılacaktır.
Tasarıda, limited şirketlerin bağımsız denetçiler tarafından denetlenmesi de öngörülmektedir. Buna göre, limited şirketlerin finansal tabloları ve yıllık faaliyetleri uluslararası denetim standartlarıyla uyumlu bir şekilde “denetçi” tarafından denetlenecektir. Ayrıca, başta şirketin kuruluşu olmak üzere limited şirketlerin birtakım işlemlerinin “işlem denetçisi” tarafından denetlenmesi zorunlu hale gelecektir.
Bu yeniliklerin yanısıra, Tasarıda, mevcut TTK.da sınırlı sayıda yer verilen cezai ve hukuki sorumluluk hallerinin sayısı ve kapsamı da genişletilmektedir. Bu yönüyle, limited şirket yöneticilerini, yeni dönemde ağır cezai ve hukuki yaptırımlar bekleyecektir. Konuya ilgi duyanlar, Seçkin Yayıncılık tarafından yayımlanan “Türk Ticaret Kanunu Tasarısına Göre Anonim ve Limited Şirketlerde Şirket Denetimi” adlı kitabımıza bakabilirler.